Eklemler, birbirlerine komşu kemiklerin kıkırdak yüzeyleri tarafından
oluşturulur. Karşılıklı kemik uçları kapsül tarafından birleştirilir,
iç yüzeyi sinovya ile örtülüdür.
Bu eklem, kollajen doku bandlarından oluşan ligament ve tendonlar
tarafından kuvvetlendirilir ve korunur, aynı zamanda bağlar anormal
eklem hareketlerine engel olarak statik stabiliteyi sağlarlar.
Eklemler, propriyoseptif reseptörlerin yerleştiği kas ve tendonlar
aracılığı ile görev yaparlar.
Hareketlerin sağlanmasında eklem stabilitesi önemli rol oynar. Dinamik
stabilite kişinin kontrolü altında olan kas aktivitesi tarafından
sağlanırken, statik stabiliteyi esas olarak bağlar yani ligamentler
oluşturur.
Pek çok travmada; yumuşak doku, deri, fasya , tendonlar, ligamentler,
iskelet kası, damar sinir dokusu ile birlikte yaralanır. ”American
Academy of Orthopaedic Surgeons“ a göre yaralanmaların iki tipi vardır
(Athletic Training and Sports Medicine Sec. Edition 1991 AAOS p:207).
KapalıYaralanma: Cilt ve cilt altı yumuşak doku hasarı az olup doku
devamlılığı bozulmamıştır.
Açık Yaralanma: Yumuşak doku devamlılığını kaybetmiş, dış ortam ile
ilişki vardır.
Dört tip açık yumuşak doku yaralanması mevcuttur.
Abrazyon: Dermis ve Epidermiste harabiyet,
Laceration: Keskin nesnelerle oluşan kesiler,
Avülziyon: Flap tarzı doku kalkması,
Batma: Batıcı aletlerle oluşan doku harabiyet.
Spor travmatolojisi ile uğraşan uzman doktorların dikkat etmesi
gerekli noktalar şunlardır:
Doğru bir şekilde alınan hikaye, patolojinin erken teşhisinde önemli
bir etkendir. Oluşan yaralanmanın mekanizması, tanı da önemli bir rol
oynar.
Klinik muayene, X-ray, artrografi, ultrasonografi, CT, artro-CT, MRI
ya da artroskopik incelemelerin ışığında doğruluk kazanır.
-Klinik muayene ile eklemlerin stabilitesi tespit edilmelidir.
Eğer eklem stabil ise:
-Özellikle diz eklemi için “Polisentrik fonksiyonel koruyucu dizlik“
ile erken mobilizasyon sağlanabilir.
-Özellikle ayak bileği, dirsek, el bileği yada küçük eklemler için
egzersiz ve destekleyici bandajlamalar fonksiyonel tedavide önemli bir
yer tutar.
Eğer eklem stabil değil ise:
-Konservatif olarak, derin duyuyu uyaran ve kas dengesi ve kontrolunu
sağlayan egzersizler erken dönemde uygulanmalı ve destekleyici bandaj,
sling, atel, bantlama, fonksiyonel koruyucu ya da alçı ile
immobilizasyon yapılmalıdır. Stabil olmayan eklemde cerrahi tedavi
için endikasyon kriterleri gözden geçirilmelidir. Tekrarlayan
zedelenmelerde, cerrahi yolla sağlanacak stabil bir eklem, tercih
edilmesi gerekli bir durumdur.
Erken hareket ve günümüzde tercih edilen fonksiyonel propriyoseptif
fizyoterapi, konservatif ve cerrahi tedavilerinin sonunda uygulanması
gereken temel prensipleri oluşturur.
Kas ve Tendon Yaralanmaları
Kas Yaralanmaları:
Kaslar direkt, ya da indirekt aşırı yüklenme sonucunda hasar
görebilirler, yaralanmalar: yırtılma ve hematom diye ikiye ayrılır:
-Kas yırtıkları, parsiyel ve totaldir.
Total yırtıklarda eklem hareketi yoktur ve ağrı hastayı çok rahatsız
eder.Parsiyel yırtıklarda ise hareket vardır ancak çok ağrılıdır.
Ekimoz, yani deri altı mesafeye kanama her iki sorunda da karşımıza
çıkan en önemli bulgulardan biridir.
-Hematom:
kas içi (intramuskuler) ve kas dokuları arasında (intermüsküler)
olabilir. Kas içindeki kanama yırtıklar nedeniyle oluşur. Yüzeyel ve
derin olmak üzere iki çeşittir. Ayrıca kanama, kaslar arasına ,
genelde interfasiküler bölgeye oluşur ve hematom sonucunda kompartman
basıncının artmasına yol açabilir.
Tendon yaralanmaları:
Kas dokusu, kontraksiyonun iletildiği bir tendon ile kemiğe bağlıdır.
Tendonlar çok kuvvetli dokular olup, sharpey lifleri ile kemik dokuya
yapışır. Kas dokusunda olduğu gibi total ve parsiyel yırtıklar
şeklinde görülür.
Yaralanma Türleri:
Tendonlarda yaralanmalar yırtılmalar ve inflamasyonlar olarak ikiye
ayrılır ve sıklıkla avasküler yada dolaşımı yetersiz bölgelerde yer
alırlar.
Total Tendon Yırtılması (3.derece Sprain)
Total tendon yırtılması genelde dejenere tendonda oluşur ve özellikle
antremandan yoksun, birkaç yıl sonra tekrar spora dönen yaşlı
atletlerde oldukça yaygındır. Buna ek olarak Diyabet, kollagen doku
hastalıkları, mikrotravmalar, aşırı kullanım ve gereksiz enjeksiyonlar
sonrası da görülebilir.
En sık yırtılan tendonlar aşil tendonu, patellar yada kuadriseps
tendonu, rotator cuff (supraspinatus), biseps ve diğerleridir.
Tedavi yöntemleri:
·
Özellikle genç atletlerde, ameliyat sonrası birkaç hafta (4-6 hafta)
boyunca alçı veya “fonksiyonel koruyucu cihaz” ile immobilizasyon.
·
Cerrahi uygulamadan, sadece alçı yada “ fonksiyonel koruyucu cihaz”
ile immobilizasyon.
·
Propriyoseptif egzersizler ile erken hareket
Kısmi Tendon Yırtılması (1. ve 2. dercede sprain)
Bu tür yarlanmada, tendonda kısmi yırtık mevcuttur, hareket mevcut
olup ancak ağrılıdır.
Tedavi:
·
Aralıklı kısa sürelerde buz uygulama, kompresif ve destekleyici
bandajlar veya fonksiyonel koruyucu cihazlar kullanılabilir.
·Artan yoğunlukta propriyoseptif fizyoterapi ve NSAI medikasyon
uygulanması gereken girişimlerdir. Spora dönüş süresi bu durum
karşısında ortalama 8- 12 hafta arasında olmalıdır.
Aşırı Kullanım Sendromları:
Aşırı kullanıma bağlı patolojiler genellikle aşırı yüklenme veya
tekrarlayan mikrotravmalar veya DM, kollagen doku hastalıkları gibi
sebeplere dayanır.
Aşırı kulanım incinmelerinde ağrı döngüsü:
Aşırı yükleme
Doku incinmesi
İnflamasyon
Ağrı
Dinlenme sırasında rahatlama
Devam eden aktivite şeklindedir.
DİZ EKLEMİNDE LİGAMENT VE MENİSKAL PATOLOJİLER
Diz eklemindeki ligament zedelenmeleri, eklemin pasif stabilitesini
bozduğundan potansiyel bir tehlike olarak ele alınmalıdır. Menisküs
patolojileri kadar yaygındırlar ve genelikle futbol, basketbol, tenis,
kayak gibi sporlarda görülür.
Yaralanmada en sık görülen mekanizmalar:
·
Diz eklemine lateral taraftan gelen veya ön ayağa medial taraftan
gelen darbe
·
Dizin hiperekstansiyon veya hiperfleksiyonuna neden olan darbe
·
Direk temas olmadan oluşan dizin dönmesi
Semptomlar ve Teşhis:
·
Ağrı
·
İncinmiş mediyal veya lateral kollateral ligamentte lokal bir
hassasiyet
·
Dizdeki bir efüzyonda genellikle incinmeden hemen sonra(travmatik
hemartroz veya efüzyon) eklem şişer
·
Eklemin instabilitesi akut safhada nadiren görülür fakat ekleme yük
bindikten sonra belirginleşir
Ligament Yaralanma Çeşitleri:
1) Tanım olarak kısmi bir yırtılma yalnızca ligament fiberlerini
içerir. Eklem stabilitesini etkilemez. Ligamentin bir kısmı hasar
görmemişken bir parçası yırtılabilir ya da kemiğin bir kısmı ile ya da
olmaksızın ligament kopabilir.
2) Tam yırtılma fiberlerin çoğunluğunu ya da tüm ligamenti içerir ve
etkilenen eklem stabilitesidir.
a) Ligament uçları tamamen ayrılacak şekilde yırtılmış olabilir.
b) Ligamentin kemikle bağlantısı tamamen kesilmiş olabilir.
c) Ligamentin bağlı olduğu kemik parçası ile beraber kopmuş olabilir.
Kısmi Yırtılma:
a) Birinci derece (bir, iki fiberin kopmuş olması)
b) Minor ikinci derece yırtılma (fiberlerin %50’sinden azının kopmuş
olması)
Her iki durumda da eklem stabildir.
Tam Yırtılma:
a) Major ikinci derece yırtılma (fiberlerin %50’sinden fazlasının
kopmuş olması)
b) Üçüncü derecede yırtılma (Tüm fiberlerin kopması)
Her iki durumda da eklem instabildir.
Ligament fiberlerindeki bir zedelenme genellikle kanama ile beraber
görülür
Eklem ve ligament zedelenmeleri genellikle sportif faaliyetler sonucu
ve daha çok diz, ayak bileği, dirsek, el bileği ve omuzda görülür.
Semptomlar ve Teşhis
·
Kanama sonucu eklem civarında hassasiyet, şişme ve morarma gözlenir.
·
Kanama hemartroza neden olur.
·
Ağrı
·
Klinik ve fonksiyonel instabilite
Tedavi:
Akut ligament incinmelerinde
·
Ekleme soğutma uygulayın (buz torbası)
·
Eklemi kompresif bandaj ile destekleyin
·
Etkilenen bölgeye yük binmesini önleyin ve dinlendirin
·
İlk yardım olarak ekstremiteyi eleve edin
Diz Muayenesi:
1. İncinme mekanizmasının analizi
2. İncinen bölgenin incelenmesi
Eklem üzerinde veya çevresinde şişme görülebilir
Efüzyon veya şişme patellanın üzerine çıkabilir
3. Palpasyon; belirgin hassasiyet olan bölgeler ve arteriyal pulsasyon
4. Hareket sınırlarının muayenesi
5. Stabilitenin muayenesi
a) Kollateral ligamentlerin testi diz ekstansiyonda veya 20-30 derece
fleksiyonda gerçekleştirilebilir.
Valgus stres testi (medial kollateral ligament): Medial laksitenin
mevcudiyetinde diz dışa doğru (valgus) açılabilir
Varus stres testi (Lateral kollateral ligament): Lateral laksitenin
mevcut olduğunda diz içe doğru açılabilir.(varus)
b) Anterior cruciate ligament (ACL)
Ön çekmece testi: Hasta diz 70 derece fleksiyonda yüzüstü yatar
pozisyondadır, tibianın femura bağlı olarak aşırı öne çıkması ön
çekmece belirtisidir.
Lachman Testi: Aynı testin 10-20 derece fleksiyonda yapılanına lachman
testi denir. Bu test özellikle akut yaralanmalarda ağrı ve kas
spazmının ön çekmece testinin gerçekleştirilmesini engellediği zaman
tercih edilir.
Pivot şift ve jerk testi: Bu testler Anterior cruciate ligament
rüptürüne bağlı rotasyonel diz instabilitesini tespit etmekte
kullanılır
c) Posterior cruciate ligament testi(arka çapraz bağ)
Arka çekmece testi: Posterior cruciate ligament(PCL) rüptürlerinde,
femura bağlı olarak tibianın aşırı geri çıkması görülür. Arka çekmece
testinden önce, 70 derece fleksiyondaki sağlıklı ve incinmiş dizlerin
konturlarını karşılaştırmak gerekir.
6. Normal veya stres altında bir X-ray taraması, iskelet veya ligament
incinmelerinin tespitinin onaylanması için gereklidir. (Eklem
çizgilerinin ön mesafesindeki farklılık), Artrografi( kontrast sıvı
ile X-ray taraması) Kronik vakalarda faydalı olabilir ancak akut
durumlarda kaçınılmalıdır.
7. Aşırı şişme görülen durumlarda, hemartrozun tespiti için aspirasyon
uygulana bilir.
8. Artroskopi (Eklemler için kullanılan endoskopik kavram) ile
incelenmesi: Bu metodda cerrah meniskus, sinovia, cruciate ligament (ACL,
PCL) ve kıkırdak incinmeleri hakkında bilgi edinmek için, özel
enstürümanlarla diz eklemini inceler.
9. Teşhis kesin değil ise ve hasta anestezi almadan muayenesi zor ise
hastanın anestezi altında muayenesi gerekebilir.
TEDAVİ:
Dizde bir instabilite oluşturmayan kısmi ligament incinmelerinde,
sportif aktivitelerden kısıtlama ve destekleyici bir bandaj veya
fonksiyonel koruyucu dizlik önerilir.
Özelikle birden fazla anatomik yapının etkilendiği ligament
incinmelerinde, cerrahi müdahale gerekebilir.
Operasyonda ilk aşama, teşhis amaçlı artroskopidir.
Eğer eş zamanlı menisküs veya kıkırdak lezyonları görülür ise bunlara
cerrahi artroskopi ile müdahale edilebilir.
Operasyonda ikinci aşama, artroskopiden sonra gerekli görülür ise
menüsküs ve ligamentlerin primer ve/veya revizyon operasyonları için(Augmentasyon
prosedürleriyle beraber veya onlarsız) artrotomi uygulanmasıdır.
Cerrahi tedaviden sonra olumlu fonksiyonel sonuçlar elde edebilmek
için, dikkatli bir proprioseptif rehabilitasyon programı
uygulanmalıdır.
Menisküs Yaralanmaları:
Menisküs semilunar fibrokıkırdak yapıdan oluşur ve tibia ile femoral
eklem yüzeyleri arasındaki boşluğu parsiyel olarak doldurur. Hareket
boyunca eklemi stabilize eder ve medial ve lateral rotasyonda olduğu
kadar ekstansiyon ve fleksiyonun sınırlandırılmasında yer alır. Ayrıca
ağırlık taşıma esnasında kontakt alanı artırarak şok abzorban görevi
görür.
Medial menisküs yaralanmaları:
Menisküs yaralanmalarının semptomlarını;
-
Aşırıfleksiyon ve hiperekstansiyon esnasında medial eklem hattında
ağrı ve hassasiyet
-
Kilitlenme ve/veya boşalma hissi
-
Özellikle egzersiz sonrası efüzyon
-
Quadriseps kasında atrofi görülmesidir
Artroskopi menisküs yaralanmalarının tespitindeki en kesin yöntemdir.
Tartışmalı durumlarda artrografi veya MRI yardımcı olabilir.
Lateral menisküs yaralanmaları:
Menisküs yaralanmalarının semptomlarını;
-
Aşırıfleksiyon ve hiperekstansiyon esnasında lateral eklem hattında
ağrı ve hassasiyet
-
Kilitlenme ve/veya boşalma hissi
-
Özellikle egzersiz sonrası efüzyon
-
Lateral eklem hattında hassasiyet
-
Quadriseps kasında atrofi görülmesidir
Mac MurrayTesti, menisküs yırtıklarının spesifik diagnostik testidir.
Diz 90 derece fleksiyonda iken ayak ve bacağın eksternal rotasyonunda
medial kompartmanda, internal rotasyonda lateral kompartmanda ağrı ve
kilitlenme hissinin olmasıdır.
Menisküs yaralanmalarının tedavisi
Menisküs yırtıklarının tadavisi artroskopik cerrahidir. Artroskopik
olarak yırtık tamire müsait ise sütüre edilir veya tamire müsait değil
ise hasara uğramış menisküs parçası eksize edilir.
Kilitlenmiş diz vakaları acil olarak değerlendirilmeli ve artroskopik
olarak en kısa zamanda opere edilmelidirler.
Cerrahi sonrası quadriseps ve hamstring kas gruplarının
rehabilitasyonu atrofiyi, kasların, tendonun ve bağlarının
propriosepsion kaybını önlemek için mümkün olan en kısa zamanda
başlanmalıdır.
AYAK BİLEĞİ YARALANMALARI :
Spor yaralanmalarında en sık yaralanan bölgelerden biridir. Özellikle
kemiksel stabiliteye yardımcı olan ligamentlerin sayısı çok olması
nedeni ile yaralanmaları da çok çeşitlidir. Anterior talofibuler(ATF),
deltoid(D) ve kalkaneofibuler(CF) ligament en önemli üç ligamenttir.
Yaralanmalar daha çok yaralanmanın şiddetine göre sınıflanırlar. Grade
I hafif ligament zedesi ama laksitenin olmamasıdır. Grade II ATF ve CF
ligamentin parsiyel yırtığı ile hafi instabiliteyi gösterir.
Fonksiyonel instabilite yoktur. Grade III ATF ve CF in Tam yırtılması
ile stabil olmayan bir eklemi gösterir. Grade III zedelenmelerde EMG
%80 peroneal sinirde hasar gösterir. Stres testleri ve grafileri
yardımcı olur. Ön çekmece ve talar tilt testleri bize fikir verebilir
ama akut dönemde çok ağrı nedeni ile yanıltıcı olabilir. Ayak bileği
artroskopisi devam eden ağrıda faydalıdır. Artroskopi ile osteokondral
parçalar, sinovit, meniskal lezyon ve ligament zedeleri gibi
patolojiler gözlenebilir.
Tedavi:
Akut yaralanmalarda tedavi konservatifdir. Grade I ve II de ayak b,leği
nötral pozisyonda sabitlenir ve semptomlar geçene kadaa ağırlık
verilmez. Semptomlar azaldıkça peroneal güçlendirme, proprioseptif
egzersizler ve hareket egzersizleri yapılır. Grade III zedelenmeler 3
ile 6 hafta immobilizasyon gerektirir.
Kronik lateral instabiliteye yol açan tekrarlayan travmalar cerrahi
olarak tedavi edilmelidir.
OMUZ YARALANMALARI:
Omuz bölgesinde görülen problemler İnstabiliteye bağlı problemler(omuz
çıkığı, subluksasyonlar, vs.), rotator cuff lezyonları ve tendon
kopmalarıdır. Anterior instabilite en sık görülen instabilitedir. Genç
yaşta anterior omuz çıkığı olan hastalarda tekrar çıkma riski çok
fazladır, bu nedenle tedavisi gerekmektedir. Akut çıkıklarda erken
dönemde redüksiyon gereklidir. Travmatik ve atravmatik çıkık olarak
ikiye ayrılan omuz çıkıklarında atravmatik tip fizik tedavi ve
konservatif metodlara iyi cevap verir. Akut çıkıklarda tekrarlama
riski yüksek olmasına rağmen tedavi tartışmaldır ve hastaya göre
belirlenmelidir. Tekrarlayan çıkıklarda ikinci çıkık sonrası uzayan
immobilizasyona gerek yoktur. Rotator cuff ve periskapular kasların
güçlendirilmesi önemlidir.
Akut subluksasyon „Ölü kol sendromu“ denen dış rotasyonda ani ve
keskin bir ağrı, kolu kontrol etmede zorluk ve elden birşeyler düşürme
şeklinde olabilir.
Posterior instabilitelerde en sık subluksasyonlar görülür. Çoğu
atravmatiktir ve tekrarlayan mikrotravmalar sonucunda görülür. Agresif
fizik tedaviye iyi cevap verir.
Çok yönlü instabilitelerde en önemli bulgu laksite ve artmış eklem
hacmidir. Sporcular omuzda gevşeklik, rahatsılık hissi duyarlar. Fizik
muayenede her yöne laksite mevcuttur ama en önemli komponenti iferior
laksitedir ve kol aşağıya doğru çekmekle omuz lateralinde bir çukurluk
oluşması görülür. Bu Sulkus sign olarak adlandırılır.
„Rotator
cuff“ yırtıkları genellikle supraspinatus kasta görülen kronik bir
zedelenme iken kontakt sporlarda akut olarak da görülebilir. Kolu
kaldırmada ve dış rotasyonda güçsüzlük ve ağrı ile klinikte görülür.
Omuz çevresi subskapuler tendon, pektoralis majör ve biseps
tendonlarında parsiyel veya tam yırtıklar olabilir. Elit sporcularda
cerrahi tedavisi gerekir.
DİRSEK YARALANMALARI:
Dirsek bölgesinde görülen yumuşak doku yaralanmaları tekrarlayan
şekilde veya ani yüksek kuvvetle olan aşırı yüklenmeye bağlı olarak
ortaya çıkarlar. Medial , lateral ve ekstansör bölgedeki aşırı
yüklenmeler olmak üzere üç gurupta incelenebilir.
Medialde gerilme şeklindeki aşırı yüklenmeler kas, ligament veya
tendon kökenli olabilir. En sık ulnar kollateral(UCL) bağ zedesi,
medial epikondilit ve kas tendon kopmaları görülür.
UCL valgu stresine karşı en kuvvetli stabilizandır. Sporcu fırlatma
veya vuruş sırasında ani bir ağrı ve kopma hissi duyar. Muayenede
30derece fleksiyonda valgus stres testi özellikle distal yapışma
bölgesinde ağrılıdır. Tinel testi kronik dönemde gelişen ulnar nöritis
nedeni ile pozitif olabilir. Konservatif tedavi genelde yeterlidir,
yetmediği durumlarda cerrahi gerekir. Dokular primer tamire yetmiyorsa
palmaris longus, aşil tendonun bir kısmı veya allogreft
kullanılabilir.
Akut medial epikondilit(Medial tennis elbow veya Golfer’s elbow)Pronator
teres veya fleksör karpi radialis is yapışma yerindeki gerilmeye
bağlıdır. Ağrı elbilek fleksiyonu ve ön kol pronasyonu ile artar.
Erken dönemde inflamasyonun ilaç ve splintlerle azaltılması ve
aktivite modifikasyonu, geçmeyen vakalarda cerrahi debridmanı
düşünülmelidir. Kronik medial epikondilit(little leaguer’s elbow)
Medial epikondil apofizinin stres kırığıdır. Konservatif tedaviye iyi
cevap verir.
Lateralde gerilme şeklindeki aşırı yüklenmeler Lateral kollateral
ligament(LCL) zedeleri ve lateral epikondilitlerdir.
Lateral epikondilit (tennis elbow) tennis oyuncularının %40-50 sinde
görülür, kadın erkek farkı yoktur ve 30 yaşın üzerinde sıklık
gösterir. Lateral epikondilin distal ve anterioru hassastır. Bu
bölgeye binen yükü azaltmaya yarayan bazı breysler, NSAI ve steroid
enjeksiyonu denenebilir ama amaç bunun oluşumunu önlemektir. Tekniğin
geliştirilmesi ve kullanılan aletlerin uygun olmasına dikkat
edilmelidir. Cerrahi çok nadir gerekir.
LCL kompleks zedelenmeleri posteriora dirsek çıkığı, subluksasyonlar,
cerrahiye bağlı iatrojenik olabilir. Tekrarlayan çıkıklar ve
subluksasyonlar cerrahi gerektirir. Basit valgus stres testi yanıltıcı
olabilir. Dirseğin lateral pivot shift testi faydalıdır. Dirsek
ekstansiyon ve supinasyonda çıkar veya sublukse olur. Supinasyonda
radius başının kaydığı hissedilir. Bazı splintler yardımcı olabilir
ama cerrahi rekonstrüksiyon gerektirir.
Ekstansör bölgedeki gerilme şeklindeki aşırı yüklenmeler triseps
tendiniti, olekranon bursitis ve minor triseps avulsiyonudur.
EL BİLEĞİ YARALANMALARI:
Birçok spor stabil ve hereketleri tam bir el bileğine gerek duyar. El
bileği kinematiği ekstrinisk karpal, intrinsik radial ve ulnar
kollateral ligament zedeleri ile bozulabilir. Genellikle el bileğinde
tek major bir travma hikayesi vardır. El bileğindeki instabiliteler
radiyal (en sık) ulnar ve midkarpal olmak üzere üç çeşittir. Akut
yaralanmada hikaye yaralanma mekanizmasını anlama açısından önemlidir.
Hassas bölgenin palpasyonu tanıya yönelik en kolay ve en bilgi veren
testtir. Çekilecek grafiler AP, lateral, oblig grafiler ve stress
grafileridir. Artroskopinin yeri giderek önem kazanmaktadır.
Diğer bir travma görebilen yapı trianguler fibrokıkırdak ve radyoulnar
eklemdir. Lezyonlar iki tipte olur travmatik ve dejeneratif. Birçok
akut yırtık immobilizasyon ile 4-6 hafta içinde iyileşir. Lokal
hassasiyet dışında eli sabitleyip ön kola pronasyon ve supinasyon
yaptırılması ağrı ortaya çıkarır. Bu testing aktif olarak yaptırılması
daha anlamlı bir bulgudur. Şikayetleri devam eden veya ileri
tekniklerle bulgu veren hastalara artroskopik girişim yapılmalıdır.
Tedavi:
Radyografilerde genelde bulgu olmayabilir. Bulgusu olmayan hastalarda
hafif bir zedelenme görülürse 1-2 hafta immobilizasyon yapılır ve
tekrar muayene yapılır. Genelde bir çok parsiyel ligament yırtıkları
konservatif tedaviye 4-6 haftada cevap verir. Radyografik tetkik
negatif olan ama majör travmalarda ileri tetkikler yapılmalıdır.
Karpal çıkıklarda ileri derecede ligament zedesi görülür. Amaç en kısa
sürede anatomik redüksiyon, yapmak zedelenen yapı miktarına göre
gerekirse açık redüksiyon ve ligament rekonstrüksiyonu yapmaktır.
Prof. Dr Mahmut Nedim Doral, Yrd.Doç.Dr Ahmet Atay, Uz.Dr.Onur Tetik,
Doç. Dr. Gürsel Leblebicioğlu
Hacettepe Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji, Spor Hekimliği
Anabilim Dalları
Kaynaklar:
1- Jackson D.W.; The history of Sports medicine. Part 2, Am J Sports
Med 1984 Vol:12;4: 255
2- Kavanagh R.T. and Hazleman.B.L.; The epidemiology and socioeconomic
effects of soft tissue injury; Sports and Exercice Injury; 1994 Vol:1;1:
25
3- Paessler H.H: Report of the Third General Assembly of EFOST, Sports
Exercice and Injury; 1997 Vol: 3;1:48
4- Payne S.D.W.: Sports medicine and the law; Sports Exercice and
Injury; 1995: Vol:1;2 : 70
5- Segesser B.; Modern trends in the management of sports trauma,
European instructional course lectures EFORT 1997;3: 42
6- Snook G.A.; The history of sports medicine. Part 1, Am J Sports Med
1984 Vol:12;4: 252