|
Doç .Dr Mehmet TÜRKMEN EK V GÜZELLİK VE KUVVET*
ÖNSÖZ Saygıdeğer okuyucular ! Sizin elinizde bizim hemfikir ve arkadaşımız Albotov’un ikinci kez basılmış olan “Güzellik ve Kuvvet” adlı kitabı bulunmaktadır. Kitabın ilk basımı 1982 yılında çok az sayıda yayınlanmış olup okuyucular tarafından çok büyük ilgi görmüştü. “Tutuş” adlı milli güreşin gelişim süreci hakkında sporcuların kendileri de dahil olmak üzere bu eski sporun birçok sevenleri de bilgi sahibi olmak istiyorlardı. Üstelik, cumhuriyet ve eyaletlerden Orta Asya ve Sibirya’dan da bu kitaba ilgi duyanlar çoktu. Evet, şu anda önünüzde sayın okuyucu, yazar tarafından ilaveleri yapılmış ve genişletilmiş olan “Güzellik ve Kuvvet” eserinin yeni ve son baskısı yatmaktadır. Milli güreşin hırslı destekleyicisi olan Albert Albotov farklı farklı halklardan olan sporcular arasında dostluk ve kardeşlik bağlarının oluşmasında, perçinlenmesinde az emek sarf etmiş değildir. Bu ise, şu anki karanlık ve belirsizlik dolu şu karışık dönemde pek mühimdir. Yazarın çok yönlü faaliyetleri hakkında çok söz söylemek istemiyoruz. Çünkü, veciz sözlerimiz yerini aşağıdaki belge ve eser muhteviyatı ikame edebilecek mahiyettedir. Yazara ise toplum yararına yapacağı uzun ve verimli çalışmalar dileğinde bulunarak bizim umumi hayalimizin, yani milli güreşin uluslararası arenaya çıkmasının gerçekleşmesini temenni ediyoruz.
B. Elkanov Karaçaevsk Belediye Başkanı T. Adılov Özbekistan Emektar Antrenörü B. Kerimov Türkmenistan Emektar Antrenörü M. Abdurahmanov Başkurdistan Emektar Antrenörü M. Kolpov UFA Şehir Meclisi Başkanı L. Hartanov Üst Orda Bölge Spor Komitesi Başkanı M. Murataliyev Kırgızistan Antrenörü S. Yusupov Tataristan Emektar Antrenörü Y. Gaconov Karaçay Şehir Spor Komitesi Başkanı
* Bu tasarı, 10 Mayıs 1988 yılında iki Tataristan bir Başkurdistan, bir Buryatistan, iki Özbekistan, bri Kafkasya ( Karaçay - Çerkes) temsilciden oluşan heyet tarafından hazırlanmış ortak milli güreş (aba güreşi) yönetmeliğidir. Söz konusu yönetmelik Albert ALBOTOV’un “Krasota i Sila” adlı 1991 tarihli kitabının ekinden Rusça’dan çevirisi yapılmıştır.
8. Kısım SSCB Halklarının Milli Kuşak Güreşi (Kureş) Müsabakalarının Umumi Kuralları
Kurallar, yapılan milli güreş şampiyona, birincilik, ve turnuva uygulamalarının araştırılması sonucu meydana getirilmiştir. Milli güreş yarışmaları muhtelif zamanlarda Karaçay - Çerkesk, Kuzey Kafkas, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Tataristan, Başkurdistan, Sibirya ve Uzak Doğu Sibirya’da yapılmıştır. İşbu kurallar, Karaçaevsk Şehir Spor Komitesi Başkanı, Kuzey Kafkasya Milli Sporlar Federasyonu Başkanı, Milli Sporların Cumhuriyet Kategorisindeki Hakemi ve Spor Ustası olan Albert Hüseyinoviç Albotov tarafından düzenlenmiştir. Kural detaylarının işlenmesi, 5-10 Mayıs 1989’da Karaçaevsk kentinde Sovyetler Kahramanı Gazi Osman Milli Güreş (Tutuş) turnuvası esnasında Sovyet, Özerk Cumhuriyet ve il katılımcı takımlarının temsilcileri tarafından bir toplantı - seminerde gerçekleşmiştir. Bu toplantı - seminere katılanlar şunlardır. 1. T. Adılov; Özbekistan Spor ustası, Taşkent / Özbekistan 2. G. Ahmaddeev; Spor Ustası, Antrenör, Nijnekamsk / Rusya 3. M. Abdurrahmanov; Spor Ustası, Antrenör, Başkurdistan 4. B. Kerimov; Spor Ustası, Antrenör, Aşkabad / Türkmenistan 5. M. Klopov; VDFSO Şehir Meclisi Başkanı / Başkurdistan 6. A. Kibiayev; Spor Ustası, Kırgızistan 7. M. Komekov; Spor Ustası, Türkmenistan 8. M. Murataliyov; Spor Ustası, Antrenör, Kırgızistan 9. A. Muhamedzyanov; Spor Ustası, Antrenör, Zainsk / Tataristan 10. G. Rizmanov; Pskent Şehir Spor Komitesi Başkanı / Özbekistan 11. O. Handurdıyev; Spor Ustası, Antrenör, Aşkabat / Türkmenistan 12. M. Çapanov; Spor Ustası, Antrenör, Türkmenistan 13. N. Suleymanov; Spor Ustası, Antrenör, Ufa /Başkurdistan 14. A. Şakirdeanov; Emekdar Antrenör, Spor Ustası, Taşkent / Özbekistan 15. L. Hartanov; Üst- orda Çevre Spor Komitesi Başkanı 16. S. Yusupov; Spor Ustası, Antrenör, Almentyevs Kenti.
Yazar, meslektaşlarına milli sporların itibar kazanmasına katkıda bulunan meslektaşlarına uzun yıllar boyu yaptıkları dayanışma ve halklar arası dostluk münasebetlerinin pekişmesi için sarfettikleri gayretlerinden dolayı teşekkürlerini bildiriyor. Yazar aynı zamanda Milli Kuşak Güreşinin daha geniş Sovyet Avrupa ve Dünya arenalarına çıkarak kendi başına bağımsız bir spor türü olacağına içtenlikle inandığını belirtmektedir. Bununla beraber “Sovyet Sporu” (Sovetskiy Sport) yayın evine ve SSCB Milli Güreş Federasyon Başkanı Profesör Piloyan’a şükranlarını sunmaktadır. 1. Yarışmalar yapılış mahiyetine göre 3’e (üçe) ayrılmaktadır. Bunlar : a) Ferdi b) Takım c) Ferdi - takım Ferdi yarışmalarda dereceler fertlere göre belirlenir. Takım yarılmalarında dereceler takımlara göre belirlenir. Ferdi - takım yarışmalarında, decereler ham fertlere göre belirleneceği gibi, hem de takımlara göre belirlenir. Yarışmalar şu iki yönteme göre yapılır : 1. Eleme usulü 2. Elemesiz usül ( Bu usulde, ilk 6 (altı) ceza puanı alan sporcu yarışmadan çıkar). Eleme usulunda, her güreşçi veya takım her hüreşçi ile veya takımla karşılaşır. Eğer yarışmaya çok sayıda güreşçi veya takım katılmış ise, güreşçileri veya takımları gruplara ayırmak mümkündür. Yarışmanın hangi usulde yapılacağı, yarışma öncesi yarışma tüzüğünde belirtilmiş olması gerekir.
2. Yarışmacılar Madde No : 1) Yarışmaya en az 6 aylık eğitim ve antrenab görmüş olan şahıslar alınabilir. Doktor raporu (izni) ve antrenör izni olmadan güreşçiler yarışmaya katılamazlar. Giriş ( katılma) kontrolü sorumluluğu baş hakeme aittir. Antreman ve doktor izinleri standart formda olan ilgili bildiride veya özel beyanatta düzenlenir. Ek 1 - Yarışmalarda, gençler büyüklerle müsabakaya girişebilirler. Ancak bunun için bazı durumlarda doktor antrenör ve organizatörlerin muvafakatı istenmektedir. Gençlerin yarışmaya katılabilmeleri için 18 yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir. Ayrıca, fiziksel olgunluğa erişmiş ve teknik olarak da yeterli düzeyde hazırlanmış olmalıdırlar. Eğer, 18 yaşındaki genç, umumi büyükler bildiri listesine dahil edilmiş ise bu durumda bu güreşçinin doktor ve antrenör izinleri özel beyanat olarak sunulur. Güreşçi, mensubu olduğu kategoride (sınıfta) veya bir üst kategoride güreşebilir. Alt kategori sporcularının üst kategorilerde yarışabilme istisnaları duruma göre kabul veua red edilmektedir. Kabul edilme durumunda seçilen sporcu için üst kategori kuralları geçerli olmaktadır. Yarışmaya katılma (giriş) izni, oluşturulan komisyan tarafından onaylanır. Bu komisyona, baş hakem veya onun yardımcısı, baş sekreter, baş hekim ve katılımcı sporcuların bildiri listesi ve başka evraklarını kontrol eden diğer komisyon üyeleri girmektedir.
Madde No : 2 ) Yarışmacılar, aşağıdaki gibi yaş gruplarına bölünür. 1. Çocuklar grubu 12 -13 yaş arası 2. Alt gençler grubu 14-15 yaş arası 3. Üst gençler grubu 16-18 yaş arası 4. Büyükler grubu 19 ve üstü
Madde No : 3 ) Siklet Kategorileri Yarışmacılar aşağıdaki gibi siklet kateorilerine ayrılırlar. 1) Çocuklar ( 12 - 13 ) ve alt gençler ( 14 - 15) grupları 1. 32 - 35 kg arası 2. 36 - 40 kg arası 3. 40 - 43 kg arası 4. 43 - 46 kg arası 5. 46 - 50 kg arası 6. 50 - 55 kg arası 7. 55 - 60 kg arası 8. 60 - 65 kg arası 9. 65 - 70 kg arası 10. 70 - 75 kg arası 11. 75 kg’ın üzeri
2. Üst Gençler grubu ( 16 - 18 ): 1. 45 - 50 kg arası 2. 50 - 55 kg arası 3. 55 - 60 kg arası 4. 60 - 65 kg arası 5. 65 - 70 kg arası 6. 70 - 75 kg arası 7. 75 - 80 kg arası 8. 80 kg’ın üzeri
3. Büyükler grubu ( 19 ve üstü) 1. 50 kg’a kadar 2. 50 - 55 kg arası 3. 55 - 60 kg arası 4. 60 - 65 kg arası 5. 65 - 70 kg arası 6. 70 - 75 kg arası 7. 75 - 80 kg arası 8. 80 - 90 kg arası 9. 90 - 100 kg arası 10. 100 kg’ın üzeri
Madde No : 4 ) Müsabıkların Tartım İşlemleri 1. Müsabıkların tartım işlemleri yarışmanın ilk gününde gerçekleşir. Müsabakaların başlamasından 2 - 3 saat önce başlayıp, tartımlar 1 saat sürmektedir. Tartımlar için ayrılan 1 saatlik süre boyunca yarışmacılar kontrol amacıyla tartılabilme haklarına sahiptirler. 2. Müsabıklar çıplak olarak tartılırlar 3. Tartımların sonuçları protokole işlenmektedir ( Bk. Ek 2). 4. Tartım işlemlerini, baş hakem tarafından tayin edilen komisyon yürütür. Komisyon, 2-3 tane hakem ve 1 tane sekreterden oluşur. Tartımlarda 1 tane doktorun katılması gerekmektedir. Madde No : 5 ) Müsabıkların hak ve sorumlulukları 1. Müsabıkların, kural, tasarı, yarışmanın tüm şart ve programını bilmesi, riayet etmesi zorunludur. O, hakemlerin tüm isteklerine uymak zorundadır. 2. Kurallara uyulmadığı zaman müsabığa ihtar yapılır. Kuralları ihlal ederek büyük suç işlediği zaman müsabık hiç ihtar edilmeden direk yarışmalardan atılmaktadır. 3. Müsabıklar, hakemlere müracaat edebilmek için önce kendi takım temsilcilerine, kaptanına veya antrenörüne başvurmaları gerekir. Ferdi yarışmalarda, takım temsilcilerinin bulunmadığı durumlarda müsabıklar doğrudan başhakeme müracaat edebilirler. 4. Eğer, 3 dakikalık müdeet süresince 2. Çağrıdan sonra müsabık mindere gelmez ise (çıkmaz ise) oyunlardan atılmaktadır ve bu zamana kadar kazanmış olduğu ( gruplarda, yarı final ve finalde) puanları sıfırlanmaktadır. 5. Eğer müsabık herhangi bir sebepten dolayı yarışmalara devam edemeyecek durumda ise bunu hemen baş hakeme bildirmek zorundadır.
Madde No : 6) Müsabıkların Giyim - Kuşamları 1. Müsabıklar, mindere temiz ve düzenli giysilerle çıkmaları gerekir. Müsabıkların giyim kuşamları aba veya kalın ve düğmesiz üst giysiden, spor külotu veya şalbardan, güreş ayakkabısı ve kuşaktan ( ki, kuşak milli güreşin temel unsurudur) oluşur. 2. Takım yarılmalarında ( turnıva, şampiyona) güreşçiler kendi takımlarının temsil ettiği topluluğun milli güreş formasını giymeleri gereir ve aynı zamanda takımın temsil ettiği kuruluşun amblemi olması gerekir giysilerde. Bu milli giysilerle yarışmacılar, yarışmanın açılış ve kapanış törenlerinde bir sıraya dizilirler.
Madde No : 7 ) Takım Temsilcileri ve Takım Kaptanları 1. Eğer yarışma genel tasarısı tarafından öngörülmüş ise yarışmaya katılan her takımın kendi takım temsilcileri olması gerekir. Bu temsilciler takımın yöneticileridirler ve doğrudan hakemler kurulu ile yarışmacılar arasındaki bağlantıyı sağlayan aracıdırlar. Eğer takımın temsilcileri yok ise bu durumda bu takımın temsilcilir görevini, antrenör veya takım kaptanı üstlenir. 2. Temsilciler, kendi takım sporcularının ahlak, davranış ve disiplinlerinden sorumludur. Kendi takımının yarışmalara katılım listesini zamanında bildirmek ve temin etmek zorundadır. 3. Temsilci kura çekimine ve hakemler kurulu toplantılarına katılır. 4. Temsilci, müsabaka bitiminden en geç yarım saat içerisinde kural esaslarına dayanarak hakemler kuruluna kendi itirazlarını veya sadece bir dilekçe iletebilir. Takımlar halindeki yarışmalarda ise itirazlar en geç on dakika sonra bildirilmelidir. Herhangi bir esasa dayanmayan asılsız ve zamansız dilekçe ve protestolar ( itirazlar) kabul edilmemektedir. 5. Temsilcilerin, hakem karar ve işlerine karışmaları yasaktır. 6. Temsilciler, yarışmalar müddetince kendileri için özel tahsis edilmiş yerde bulunmaalrı gerekir. 7. Temsilci ve yarışmacılar aynı zamanda hakemlik görevine soyunmaları olanaksızdır.
3. Hakemler Kurulu Madde No : 8 ) Hakemler Kurulu Bünyesi 1. Milli Sporlar Federasyonu onayı doğrultusunda hareket eden yarışma organizatörleri, hakemler kurulu üyelerini tayin ederler. 2. Hakemler Kurulu bünyesi, baş hakem, onun yardımcıları ( yardımcıların sayısı minder sayısıyla orantılıdır, baş sekreter, sekreterler, hakemler, yan hakemler, duyuru hakemi, minder hakemi ve kronometre hakeminden müteşekkildir. 3. Müsabakaları minder hakemi ve iki tane yan hakem nezaretinde hakemler kurulu takip eder. 4. Minder hakemi ve yan hakemlerin giysileri, hepsi beyaz renkte gömler, pantalon ve ayakkabıdan oluşur. Ancak, yan hakemlere siyah renkli ceket giymeleri müsaade edilmiştir. Madde No : 9 ) Baş Hakem 1. Baş hakem, yarışmanın organizasyonunu ve onun ilgili kurallarına göre yapılmasını sağlamakla mükelleftir. Onun direktifleri yarılmacı, hakem ve temsilcileri bağlayıcı hükmündedir. 2. Baş hakem kura çakiminin gerçekleşmesini sağlayarak sporcuların gruplara dağılımını yapmaktadır. Yarışmanın yapılış planını hazırlayan baş hakem karşılaşma düzenini onaylayarak sürekli kontrol etmek durumundadır. Baş hakem, her müsabakaya hakem atamak yetkisine sahiptir. 3. Baş hakem şunları yapmaya hakkı vardır : a) Yarışmayı iptal etmeye ( eğer onun yapılması için gerekli şart ve düzenlemeler hazır değilse) b) Yarışmaların devam etmesini durdurmaya veya tatil ilan etmeye ( eğer hava şartları elverişli değilse vb.) c) Eğer zaruriyet varsa final karşılalmalarının sırasını değiştirmeye ( yalnız bu durum eleme usulu yarışmalarda geçerlidir 4. Üç hakemin puan değerlendirmelerinde farklılık vuku bulduğu zaman bu durumda baş hakem puan ilanını baklatmaya alarak müsabakayı, daha sonra münazara yapılarak kesin karar alınıncaya kadar durdurma hakına sahiptir. 5. Baş hakem, gelen itiraz ve dilekçeleri değerlendirerek ilgili müsabaka için karar çıkartmak zorundadır. Müsabaka sonuçlarına göre, müsabaka sonuç kararları bir sonraki tur başlamadan çıkmış olması gerekir. Takımlar halindeki yarışmalarda ise müsabaka sonuç kararı, bir sonraki müsabaka başlamadan çıkmış olması gerekir. 6. Baş hakem, yarışmaların bitiminde en geç 3 gün sonra rapor ve protokolleri, yarışmayı organize eden kuruma teslim etmek zorundadır (Bk. Ek 3). 7. Baş hakem yarışma öncesi ve sonrasında sonuç değerlendirmek üzere hakemler kurulu oturumunu yapar ve gerekli görülürse bunu yarışmalar esnasında da yapabilir. Madde No : 10 ) Baş Hakem Yardımcıları 1. Eğer müsabakalar tek minderde yapılıyor ve aynı zamanda baş hakem de yerinde yok veya bir yere ayrılmış ise bu durumda baş hakem görevini, baş hakem yardımcılarından biri üstlenir. Eğer, baş hakemin yokluğunda birden fazla minderde müsabakalar yapılıyor ise bu durumda her baş hakem yardımcısı ilgili minderlerde baş hakem rolünü yaparlar. 2. Baş hakem yardımcısı her güreşçinin puanını değerlendirerek karar alır ve duyurur. Minder hakemlerinin, sekreterlerin ve kronometre hakeminin işlerini kontrol eder. Madde No : 11 ) Baş Sekreter 1. Baş sekreter, hakemler kurulu oturumunun protokollerini yürütür. Yarışma protokollerini de yürüterek tüm hakemlerle ilgili evrakları temin eder. Baş hakem karar ve direktiflerini düzenleyerek tüm sekreterlerin işlerini yönetir. 2. Birden fazla minderlerde yapılan karşılaşmalarda her minder başına bir sekreter tayin edilir. Sekreterler, baş sekreterin yardımcılarıdırlar ve onun yönetimi altında çalışırlar... 3. Baş sekreter her minder için yarışma protokolünü yürütür. Müsabaka esnasında hakem kağıdına (defterine) her puan ve ihtarları yazar. Müsabaka bitiminde puan yekununu hesaplayarak hakem defterini baş hakem yardımcısına, sonucu duyurması için sunar. Madde No : 12 ) Minder Hakemi 1. Minder hakemi müsabakanın yürümesini takip eder, yönetir. O, düdük çalmak suretiyle müsabakanın başlamasını, durdurulmasını, devam etmesini ve bitirilmesini sağlar. 2. Minder hakemi aşağıdaki belirtilen durumlarda oyunu durdurur. a) Güreşçilerden biri yenildiğinde; b) Yasak oyun kullanılmaya çalışıldığında, c) Güreşçileri minder ortasına getirmek gerektiğinde, d) Güreşçilerden biri sakatlandığında, e) Giysiler ziyan olduğunda veya düzensiz hale geldiğinde, f) İhtar göstermek (vermek) gerektiğinde, g) Baş hakem istediğinde, h) Yan hakemlerin ricalarında i) misabıkların ricalarında 3. Müsabaka esnasında minder hakemi, güreşçileri takip etmek zorundadır. Onların her hareket ve oyunlarını değerlendirerek hangisinin gerçekten mücadele etmekte olduğunu ve hangisinin pasif olduğunu tesbit etmesi gerekir. Minder hakemi, gerçek kurallar dahilinde güreşçilerin aktif ve mücadeleci güreş yapmaları için tüm gayretlerini sarfetmesi gerekir. 4. Eğer müsabeke esnasında puan verme veya ihtar gösterme durumları vuku bulduğu zaman minder hakemi hemen oyunu durdurmak zorundadır ve kendi kararını yan hakemlerle makul buldukları zaman karar duyurulur. Her ihtar öz zamanında duyurulması gerekir. 5. Minder hakemi, oyun ve hareket değerlendirilmesine katılarak kendi kararını el hareketleriyle signalize eder (Bk. Ek 5). Madde No : 13 ) Yan Hakemler 1. Yan hakemler güreşçilerin her hareket ve oyunlarını değerlendirerek minder hakemine yardım ederler. Müsabakanın durdurulmasını gerektiren durumlara minder hakeminin dikkatini çekerek kural ihlallerine dikkat ederler. 2. Yan hakemler minder yanlarına yerleşirler. Güreş durumunu iyi görüp durum tesbiti yapabilmek için yerinden kalkabilirler. 3. Güreşçilerin gerçekleştirdikleri oyunların kalitesini değerlendirmekle mükellef olan yan hakemler anında kendi kararlarını signalize etmeleri gerekir ( Bk. Ek 6). Madde No: 14 ) Duyuru Hakemi 1 Duyuru hakemi hakemler masasında yerini alır. 2. Duyuru hakeminin yapması gereken vazifeler şunlardır : a) Yarışmanın yapılış düzenini ve programını duyurmak, b) Sıradaki güreş çiftini ve onların karakteristiklerinini duyurmak c) Güreşçilerin yaptığı oyun sonucu elde edilen puan durumunu seyircilere duyurmak Madde No : 15 ) Kronometre Hakemi 1. Kronometre hakemi, müsabeke süresini duyurur ve belirtir. Gong çalmak suretiyle müsabakanın başladığını ve bittiğini bildirir. Minder hakeminin düdük sesiyle müsabaka durdurulduğunda, tekrar başlatıldığında kronometre hakemi kronometreyi durdurur ve başlatır. 2. 7 dakikalık müsabakalarda, 2,4 ve 6 dakikalar dolduğunda kronometre hakemi “iki dakika”, “ dört dakika”, “ altı dakika”, “ yedi dakika” diye seslenerek duyuru yapar. 3. Eğer müsabaka mutlak (kesin, tuş) galibiyetle ve büyük üstünlükle sonuçlanacak olursa, bu durumda kronometre hakemi hemen kronometreyi durdurarak kaç dakikada müsabakanın bittiğini duyurur. Madde No : 16 ) Orkestra (Müzik) 1. Yarışmalar, halk müzik çalgılarıyla gerçekleşir. Çalgılar, armonika, saz, zurna, davul vs.g. çalgılardan oluşur. 2. Müzik Ekolü hakemler kuruluna bağlı durumunda olup doğrudan minder hakeminin yönetimindedir. 3. Orkestra (Ekol) şunları yapmakla mükelleftir: a) Güreşçi karşılaşmalarına, mukaddime olarak oyun melodisi olan “Lezginka” veya diğer buna benzer milli hareketli oyunların müziksel refakatini sağlamak, b) Güreşçilerden herhangi biri veya her ikisinin mündere düşmesinde müziği durdurmak ve hakemin düdüğüyle tekrar müzik çalmaya sevam etmek. Madde No : 17) Kontrol Hakemi Kontrol Hakemi şunları yapmakla görevlidir. a) Yarışma öncesi müsabıkların kimlik ve şahsi belgelerini kontrol ederek giyim - kuşamlarının yarışma kurallarına uyup- uymadığını denetlemek. b) Müsabıklara mindere çıkış sırasını ve düzenini bildirerek onlara ilgili kuşakları vermek. c) Baş hakeme gelmeyen ve yarışmalardan çekilen müsabıkları bildirmek. Madde No : 18 ) Yarışma Yönetmeni Yarışma yönetmeni, hakemler kuruluna doğrudan bağlı olup, yarışma yerlerinin hazır olmasınan ve onun düzenli olmasından, dekorasyonundan sorumludur. Yarışma yerlerinin yerleşimi, yarışmacı ve seyircilere hizmet götürülmesi, kolaylıklar sağlanması ve tüm yarışma süresince düzenin, güvenliğin korunması yarışma yönetmeninin bir diğer önemli vazifeleridir.
Madde No : 19 ) Yarışma Doktora 1. yarışma doktora, hakemler kurulu bünyesinde yer alıp, tıp sahasında baş hakem yardımcılığını yapar. 2. Yarışma doktora, sporcu bildiri listesinde sporcuların doktor raporlarını kontrol ederek onların doğruluğuna dikkat eder. Yarışmacılar üzerinde tıbbi müşahadede bulunarak müsabakalar esnasında sakatlanan sporcuları bakıma alır. Bakıma alınan sporcuların yarışmalara devam edip edemeyeceklerini hemen baş hakeme bildirir. Yarışma yerlerinde temizlik, hijyenik durumları takip eder. Aynı şekilde yemekhane ve yatakhane temizliklerini de kontrol eder. Tartım işlemlerine katılarak dışsal gözlemlerde bulunur. Hastalanma ve sakatlanma durumlarında tıbbi yardım gerçekleştirir. En geç yarışmalar bitiminde bir gün sonra yarışmayı yapan organizasyona yarışmanın tıbbi teminatı (hizmeti) hakkında, hastalanma ve sakatlanma olaylarını da belirtmek suretiyle bir rapor sunar (Bk. Ek 7). 4. Hakem Kuralları Madde No : 20) Müsabaka Sayısı 1. Büyükler yarışlarında güreşçiler günde en fazla dört müsabaka yapabilirler. Diğer gençler ve ufak kategorilerin tümünde güreşçiler günde en fazla üç müsabaka yapabilirler. Güreşçilere müabaka arası dinlenme molası verilir. Bu süre büyüklerde en az 20 dakika, gençlerde ise en az 30 dakikadır. Madde No : 21) Müsabakaların Başlangıcı ve Süresi 1. Müsabaka başlamadan minder hakemi güreşçilerin hazırlıklarını kontrol eder. Minderin birbirine karşı iki tarafında bulunan güreşçiler minder hakeminin işareti ile müzik melodisinin refakatinde 30 saniyelik dans biçiminde ısınma hareketlerinde bulunurlar. Bundan sonra minder ortasına gelerek güreşe başlama pozisyonunu alarak minder hakeminin düdük çalmasını beklerler. Güreşe başlama pozisyonu, yani ilk pozisyon güreşçilerin yüzyüze gelerek birbirini kucaklayacak şekilde iki elleriyle birbirinin kuşağına arkasından sıkça tutma pozisyonudur. Eller kuşak tutarken bir el rakip kolunun dışından ikinci el ise içinde geçirilerek böyleve rakipler çapraz tutuşmuş olurlar. Müsabaka öncesi dans- ısınma hareketi yapmayan güreşçi müsabakaya alınmaz atılır. 2. Farklı iki pozisyon alma yapısına sahip güreşçilerin müsabakalarında ( yani mesela, güreşçi ilk olarak sağ elini dıştan, sol elini içten; ikinci güreşçi ise bunun tam tersi yapıya sahipse) minder hakemi kura çekimini gerçekleştirir. Çekilen kura çekimi sonucuna göre kazançlı çıkan güreşçi avantajını müsabakanın ilk yarısına kadar sürdürür. Yani, bu tip durumlardaki kura çekimi ilk yarıda kimin avantajlı pozisyonda güreşeceğini belirlemek içindir. 3. Müsabaka esnasında güreşçiler, minder hakeminin izni olmadan minderi terk etmeye hakları yoktur. 4. Müsabaka süresi büyükler için 7 dakika, gençler için ise 5 dakikadır (1). 5. Müsabaka bitimini bildiren işaret gong vuruşudur. Kura çekimi ile avantajlı pozisyon alma müsabakalarında müsabakanın ilk yarısının sona erdiğini yine aynı şekilde gong vuruşu bildirir. 6. Müsabaka bittiğinde güreşçiler minder ortasında hakemin iki yanına gelip dururlar ve minder hakemi müsabaka sonucuna göre yenen güreşçinin elini kaldırarak müsabaka galibini duyurmuş olur. Müteakiben güreşçiler el sıkışarak minderi terk ederler. Madde No : 22 ) Müsabaka Sonucu 1. Müsabakaların bitimi, güreşçinin yenmesi ve ikinci güreşçinin yenilmesi ile sonuçlanır. Bu durumlarda her iki güreşciye de yenilgi verilebilir. 2. Müsabakayı, güreşci rakibini ya mutlak (kesin / tuş) galibiyet ile ya da puanla yenerek kazanabilir. Madde No : 23) Mutlak ( kesin, tuş) Galibiyet 1. Mutlak (kesin) galibiyet, tuş yaparak yenme ve mutlak üstünlük kurma durumlarında verilir. Aynı zamanda, rakip güreşcinin müsabakaya gelmemesinde, hakemler kurulu tarafından atılmasında ve kendi isteğiyle yarışmalardan çekilmesinde mutlak (kesin) galibiyet sözkonusu olur (sayılır). 2. Güreşcinin tuşla yenmesi; rakibine karşı aşağıdaki gibi hareketleri (oyunları) uyguladığında söz konusu olur : a) Rakip, bir anlığına olsa bile her iki kürek kemiği ile mindere değerek sırtüstü olduğunda, b) Rakip, sırtıyla mindere dokunarak çevrildiğinde çok hızlı olsa bile kürek kemiği peşpeşe mindere dokunarak geçiyor olduğunda c) Rakip, köprüye durmak mecburiyetinde kaldığında (2) 3. Eğer her iki güreşci aynı zamanda kürek kemikleri mindere değecek (dokunacak) şekilde sırtüstü gelirlerse güreş yeni baştan devam eder.
1. 30 saniyelik müsabaka öncesi dans - ısınma müsabaka süresi dışındadır. 2. Salto oyunları müsaade edilen hareketlerdendir.
4.Tuş yaparak galip gelme durumu, aşağıdaki gibi hususlar vaki olduğunda kabul olur : a) Minder hakemi ile en az bir tane yan hakemin kabul etmesiyle b) İki yan hakemin kabul etmesiyle (Minder hakeminin itiraz etmesi şartıyla) c) Üç yan hakemin kabul etmesiyle 5. Eğer müsabaka esnasında güreşcilerden biri rakibin sıfır puanda kalması şartıyla kendisi yedi ve ondan daha çok puan kazandı ise bu durumda müsabaka durdurulup sona erdirilerek bu güreşciye mutlak üstünlükle müsabakayı kazandı diye yazılır. 6. Mutlak (kesin) galibiyetle müsabakayı kazanan güreşciye -0, mutlak (kesin) galibiyetle (tuşla) yenilen güreşciye ise -4 ceza puanları yazılır. Müsabakaya gelmeyen güreşcinin rakibi mutlak (kesin) galibiyetle müsabakayı kazanan taraf olup zaman bakımından 00-dak, 00 sn’de kazanmıştır diye yazılır. Madde No : 24) Puanlarla Kazanma 1. Eğer müsabaka için öngörülen zaman içerisinde mutlak (kesin) galibiyet söz konusu olmadı ise hakemler müsabakanın galibini puanlara göre belirlerler. 2. Müsabakalara paralel olarak duyuru hakemi, hakemler kurulunun kararlaeı esasına dayanarak yarışma genel protokolüne puanları geçer ( Bak. Ek. 9). Rakibine nazaran daha çok puan kazanan güreşci müsabakayı kazanır. Müsabakayı bu şekilde, yani puanlarla kaybeden güreşciye - 3, kazanan güreşçiye - 1 ceza puanları verilir. 3. Güreşcilerin her ikisinin de kazandığı puan sayısı eşit durumunda ise müsabakanın galibini belirleyebilmek için güreşcilere ek müsabaka süresi tanınır. Ancak tanınan bu ek süre 3 dakikadan fazla olmaması gerekir. Bu ek süre müsabakasında kayda değer ilk değerlendirilebilir oyun (hareket) yapılana kadar devam müsabakada güreşcilerin hiç biri puan alamaz ise her iki güreşciye de yenilgi yazılır. Madde No : 25 ) Oyunların ( Hareketlerin) Değerlendirilmesi 1. Oyunlar, kendini yere atma suretiyle de gerçekleştirilebilir atmayarak da. 2. Oyun, ancak gerçekleştirilirken her iki güreşcinin pozisyonda bulunuyor olması durumunda değerlendirilir ve oyunu gerçekleştiren güreşcinin rakibinin üzerine veya yanına gelmesi gerekiyor, oyununun değerlendirilebilmesi için . 3. Kendini yere atarak gerçekleştirilen oyunun kabul görebilmesi için oyun yapan güreşcinin yere düşmesi ile oyuna maruz kalan güreşcinin havada uçması arasında hiç bir ara (duraklama) olmaması gerekir. 4. Eğer, atak yapan güreşci oyun yapamadan kendisi yere düşerse rakibine puan verilmez. Ancak atak yapan güreşci oyun yapmaya çalışırken kendisi yere sırtüstü düşer ve rakibi de yere düşmeden ilk pozisyonunu korumuş ise bu güreşciye yenilgi yazılır. 5. Aynı oyunu yapmaya çalışan güreşci, oyun yapma esnasında ve sonunda iki elini bırakırsa kuşaktan, bu durumda yapılan oyun dikkate alınmaz, değerlendirilmez. 6. Hakem düdüğünden önce yapılan herhangi bir oyun (hareket) değerlendirilmez. 7. Yapılan oyun kalitesi ve çeşidine göre güreşci üç (3), iki (2) ve bir )1) puan kazanabilir. 8. Üç puan şu durumda verilir. Yere net ve kesin olarak savrularak atılan rakibin yanal veya yarı köprü vaziyetinde düşmüş olması gerekir. 9. İki puan şu durumda verilir. Kendisi de yere atılmak suretiyle attığı rakibin yanal veya yarı köprü vaziyetinde düşmüş olması gerekir (1) 10. Bir puan şu durumlarda verilir. a) Diğer tüm oyunlar içindir ki, bunun sonucunda rakip herhangi bir beden kısmıyla mindere dokunmuş olması gerekir. Tabiki ayak tabanı hariç b) Rakip ihtar aldığında, c) Rakibi yerden koparıp, havada dolandırdığında. Madde No : 26 ) Uyarılar, İhtarlar, Diskalifiyeler 1. Kuralları bozduğu için güreşçiye bir uyarı veya ihtar yapılabilir. Kaba ve sert bir şekilde kural bozan güreşci müsabakadan veya tüm yarışmalardan atılabilir. 2. Müsabakadan atılan güreşciye yenilgi yazılarak 4 ceza puanı verilir. Rakibine ise mutlak (kesin) galibiyet yazılır. 3. Pasif güreş yapan güreşciye önce bir uyarı yapılır. Bu durum devam ederse ihtar gösterilir. 4. İhtar gösterilebilmesi için iki tane yan hakemin tasdiki gereklidir. 5. Müsabaka esnasında güreşciye en çok bir tane ihtar yapılabilir. Eğer ikinci kez ihtar durumu hasıl olursa müsabaka durdurulur ve bu güreşciye yenilgi yazılır. 6. Müsabaka eden güreşcilerin her ikisininde birer ihtarları var olup aynı zamanda her ikisi de ikinci kez ihtarı haketmişler ise ikisine de yenilgi yazılır. Madde No : 27 ) Minder Kenarında Güreş 1. Eğer bir veya her iki güreşci de minder dışına çıkmış ise minder hakeminin düdük çalmasıyla minder ortasına döndürülürler ve güreşe devam ederler. 2. “Minder dışı” pozisyonu şu durumlarda kabul olur : a) Eğer güreşcilerden birinin iki ayağı minder dışı olup rakibinin bir ayağı minder dışında ise “minder dışı” durumu hasıl olur. b) Eğer düşerken güreşcilerden birinin kafası minde dışı kaldı ise aynı şekilde “minder dışı” durumu hasıl olur. 3. Yapılan oyun sonucu atılan güreşci minder dışına düştü ise bu oyun için herhangi bir değerlendirme yapılmaz. Bu durumda hakem “Atış (oyun) hesaba alınmasın” diye duyuru yapar.
1. Yere atılmak suretiyle rakibini savurup yere atma oyununda (hareketinde) atak yapan güreşcinin yere düşmesi durumunu sağlayan faktör ayak tabanı haricinde herhangi bir beden kısmıyla mindere dokunmasıdır. Madde No : 28 ) Yasaklanan Oyunlar (hareketler) 1. Müsabaka esnasında güreşcilere : a) Konuşmak b) Rakibin kaş, göz, ağız, burun ve genel olarak yüzüne dokunmak, c) Rakibe kafa dayamak, itişmek, çelme takmayı sert tekmeyle gerçekleştirmek d) Güreşten kaçınmak, minder dışına kaçmak yasaklanmıştır. 2. Yanlış, yani yasak oyun uygulandığında bunu yapan güreşcinin şimdiye dek rakip karşısında kazandığı tüm puanlar hemen sıfırlanmalıdır. Eğer, yanlış oyun uygulayan gürşci dezavantajlı duruma düşerse bu durumda misabaka durdurulmayıp güreşe devam edilir. 3. Eğer atak yapan güreşci, yasak oyun uygulayarak korunmaya, dezavantajlı durumdan kurtulmaya çalışan rakibinin bu tüm yasak oyunlarına rağmen avantajlı pozisyonlar elde etmeye devam ediyorsa bu durumda da müsabaka durdurulmayıp devam edilir. Eğer, böyle olmasına rağmen karunmaya çalışan güreşci sırt üstü olmamış ise ne olursa olsun bu güreşciye ihtar verilmelidir. 4. Eğer güreşcilerden biri asılsız olarak müsabakanın durdurulması için sürekli işaret ediyorsa bu güreşciye ihtar verilir. Madde No : 29 ) Ferdi Yarışmalarda Yarışmacıların Derecelerinin Belirlenmesi 1. Yaptığı tüm müsabakalar sonucunda en az ceza puanına sahip olan güreşci, yarışmanın galibi sayılır. Ceza Puanı : 0 puan mutlak (kesin) galibiyet için; 1 puan puanlarla galibiyet için; 3 puan puanlarla yenilgi için ; 4 puan tuşla mutlak (kesin) galibiyetle yanilgi için verilir. 2. Elemesiz usulüyle yapılan yarışmalarda, öngörülen ceza puanı limitine göre belirli sayıda ceza puanı alan güreşci yarışmalardan ayrılmaktadır. Güreşcilerin dereceleri, alınan en az ceza puanı nispetinde belirlenmektedir. İki güreşcinin ceza puanlarının eşit olması durumundai bu iki güreşcinin kendi aralarındaki yaptıkları müsabaka sonucuna bakılarak hamgisi yenmiş ise o güreşci daha üst dereceye sahip olur. Ceza puanı barajına takılmadan bir sonraki tura atlayabilenler hariç diğer kalan güreşcilerin dereceleri; kendi sikletlerinde turdan ayrılma durumlarına göre belirlenir. En süt veya daha iyi (yüksek) dereceyi, daha çok tur kateden güreşci alır. 3. Aynı turdan elenmiş olanların dereceleri aşağıdaki sıraya göre belirlenmektedir. a) Alınan en az ceza puanına göre, b) Eşit puanların kendi aralarındaki yapılan müsabaka galibine göre, c) Katılınan daha çok müsabaka sayısına göre d) Daha çok elde edilen galibiyetlere göre e) Daha çok elde edilen mutlak (kesin) galibiyet sayısına göre f) Mutlak (kesin) galibiyet için harcanan en az zamana göre, g) En az yenilgi sayısına göre h) Kendi yenilgisi için en çok zaman tutturabilene göre, i) En az ihtar sayısına göre j) En çok kazanılan puan sayısına göre. 4. Eğer güreşçi hastalanması nedeniyle hiçbir ceza puanı almadan bir sonraki tura atladıktan sonra yarışmalardan ayrılmış ise, bu güreşçi bulunduğu turda en sonuncu dereceyi alır. 5. Müsabakalara gelmeyerek yarışmalardan uzaklaştırılan ve hakemler kurulu tarafından oyunlardan atılan güreşçilerin dereceleri belirlenmez. 6. Eleme usulü yarışmalarda tüm güreşçiler birbiriyle sırayla güreş yaparlar. Puan eşitliği söz konusu olduğunda dereceler yukarıda bahsedilen elemesiz usullerde olduğu gibi belirlenir. Madde No : 30 ) Takım Birinciliğinde (derecelerin) Belirlenmesi 1. Ferdi-takım yarışmalarında kendi sıkletinde birinci olan güreşçi, takımına 1 puan, ikinci olan iki puan, üçüncü olan da 3 puan vs.g. kazandırır. 2. Takım dereceleri, ferdi-takım yarışmalarında güreşçilerin şahsi başarı göstergelerine bağlıdır. Dereceler, aşağıdaki hususların sırasına göre belirlenir. a) En az kazanılan puan sayısına göre ki, bu ilk dikkate alınacak olan husus b) Yüksek derecelerin çokluğuna göre, c) Mutlak (kesin) galibiyet sayısının çokluğuna göre d) Mutlak galibiyet için harcanan en az zaman durumuna göre 3. Doğrudan takımlar arası yarışmalarda (Takım yarışmaları) müsabakayı kazanan her kendi güreşçisi için takımlara 2 puan, yenilgi için 1 puan, katılmadığı için (gelmeyen için 0 puan verilir. Takım yarışmalarında dereceler, şu hususların sırasına göre belirlenir. a) En çok kazanılan puan sayısına göre b) Eşit olan takımların kendi aralarındaki karşılamanın galibine göre (yani galip olmuş olanı daha üst dereceyi alır) c) Mutlak (kesin) galibiyet sayısının çokluğuna göre d) Mutlak (kesin) galibiyet için harcanan en az zamana göre e) İhtar sayısının az olmasına göre. 5. Yarışma Yerlerinin Donatımı Madde No : 31 ) Minder (1) 1. İşlem göre müsabaka alanı daire şeklinde olup 9 m çapındadır. Minder düz ve temiz olmalıdır. Yeterli derecede basmalı (dolgun, doldurulmuş) olması gerekir. Eğer, birden fazla minder varsa bunlar birbirine iyice tutturulmuş, bağlanmış olması gerekir. Bağlantı yerlerinde çıkıntı ve girinti olmamalıdır.Eğer bu çizgi ile belirtilmiş ise çizgi kalınlığı, işlem gören çalışma alanı dahilinde değildir. Minder ortası (merkezi) bir daire şeklinde belirtilmiş olup çapı en az 1 metre olmalıdır. Sınırları belirten çizginin ve merkezi belirten çizginin kalınlığı (eni) en az 10 cm olmalıdır.
1. Yarışmalarda minder olarak sentetik malzemelerden yapılmış malzemeler de kullanılabilir. Bunların kalınlığı 5 cm’yi geçmemeli ve ayrıca sentetik örtülerde kullanılabilmektedir. 2. Minder yüzeyi düz ve dolgun olan bir örtü ile kaplanır (iplik, pamuk veya keçeden yapılmış ince bir örtü olabilir bu). Bu örtü üzerine sıkça gererek herhangi bir çıkıntı yeri olmayan yumuşak ve sağlam bir malzemeden yapılmış lastikli örtü bağlanır. Bu lastikli örtü üzerinde güreş yapılabilir olup merkezi ve sınır çizgileri belirlenir. Yarışma öncesi lastik örtü temiz bir şekilde yıkanmış ve dezenfekte edilmiş olmalıdır. Minder yan köşelerinde, belirlenmiş yerde birer tabureler konulur. Minderin iki yanı farklı renklerle (kırmızı ve mavi) belirlenir ( Hakemler masasından sol tarafı kırmızıdır, sağ tarafı mavidir). 3. Sakatlanmalardan korunmak amacıyla minder etrafına yumuşak yoluk veya paspas türünden herhangi bir jimnastik minderi gibi minderler döşenir. Bunların genişliği en az 1 m olmalı ve kalınlığı en az 5 cm olup güreş minderinden yüksek olmamalıdır. Bu güvenlik yollukları renk bakımından üzerinde güreş yapılan lastik örtüden farklı olmakla beraber öyle yerleştirilmelidir ki, güreşçiler müsabaka ederlerken tam olarak ayaklarını dayamak için rahatlıkla kullanabilsinler. 4. Minderin döşeneceği alanın ( sahanın) en az minder büyüklüğünden 2.5 m büyük olması gerekir. Muhtemel sakatlanmaların önünü alabilmek için minder etrafı geniş ve boş olup her türlü maddelerden arındırılmış olmalıdır. 5. Yarışmalar yapılırken yarış sahnesi yüksekliği 1 m’yi geçmemelidir. Sahnenin yan tarafları kontrplaklarla döşenmiş olup içeriye 45o’lik bir eğim göstermelidir. 6. Minder uygunluğu ve yarışma donatıları, baş hakem, organizatör temsilci ikilisi tarafından belirlenir. Minder uygunluğu, özel kabul kararnameye kaydedilir, geçilir (Bk. Ek 10). Madde No : 32 ) Ses Sinyali (gong), Tartı, Kronometre, Sinyalizasyon (işaretleme) ve Sahne Siperi 1. Ses sinyali (gong) farklı ebatlarda olabilir. Ancak fazla kocaman olmamalı ve hoş ses efektine sahip olmalıdır. 2. Güreşçilerin tartım işlemlerine yarayan tartılar doğru ve iyice kontrol edilmiş olmalıdır ve ölçüm teknikleri dalı ile ilgili devlet kontrol laboratuarı damgasının tartı aletinin üzerinde bulunması şart koşuludur. 3. Kronometreler veya elektronik kronometreler durdurma ve başlatma düğmelerine sahip olmalı ve çok dakik olmalıdır. 4. Güreşçilerin teknik oyunlarına puan gösterilebilmesi için üç renkli hakem sinyalizasyonu olmalı veya sapı olan üç tane farklı renklerde (kırmızı, beyaz, mavi) levhalar gereklidir. Madde No 33) Müsabaka Yerlerinin Gerekleri : 1. Salonun doğal aydınlatılmasının katsayısı 1/5, 1/6 oranlarında olmalıdır. Suni aydınlatma için ise 50-60 adet lüküs (gaz lambası) gereklidir. Minderi kendi üzerinden ayrıca aydınlatmak gerekir. O da, koruyucusu olan lambalarla minderin tam üstünden yapılmalıdır. 2. Kapalı mekanlarda yapılan yarışmalarda hava sıcaklığı + 13 oC derecenin altında ve + 20oC derecenin üzerinde olmamalıdır. Hava rutubeti % 60 olmalıdır. Havalandırma sistemi saatte üç kez hava değişimini sağlıyor olması gerekir. 3. Açık havada yapılan yarışmalarda hava sıcaklığı + 13 oc altında ve + 25 oc’nin üstünde olmamalıdır. Alan düz, güneş ışınlarından korunmuş olması gerekir. 4. Seyirciler, minderden en az 3 m’den daha uzak aralıkta bulunmaları gerekir.
|